وبلاگ

تعریف ، انواع وزوزگوش ، علل پیدایش وزوزگوش ، اهداف بررسی بالینی و تشخیص ، درمان وزوزگوش

( maskers ، TRT ، درمان داروئی)

تعریف: احساس وزوز یا سوت درون گوش یا درون سر بی آنکه خارج از بدن منبع صدا باشه، وزوز گوش(Tinnitus) یا سوت سر می نامند.

نکته ای که خیلی اهمیت دارد این است که وزوز گوش غیراز توهم صوتی است. افرادی که توهم صوتی دارند صدای ساز آواز، صدای مداحان، احساس گفتگو یا صدا کردن فرد که مخاطب اش همان فرد است می شنود و این یک حالت وهم  و خیال است، معمولا در زمینه اختلالات روانی یا فشار عصبی یا تلقین روحی پیدا می شود ، کلا مسیرطبقه بندی، تشخیص ودرمان آن با وزوز گوش کاملا فرق می کند.

آیا صدا یا وزوز کردن گوش طبیعی است یا نه؟

۷۰ – ۸۰ % مردم در محیط خیلی ساکت احساس صدا در گوش دارند. صدای گوش ممکن است متناوب باشد یعنی گاهی است گاهی نیست.در بعضی افراد صدا ممتد و دائمی اشت. حتی فرکانسی که احساس می شود هم از فردی به فرد دیگر فرق می کند حتی دریک فرد نیز در حالت های متفاوت فرق می کند . بعضی وقت ها حالت ضربانی هم آهنگ با ضربان نبض بدن است. اگر پزشک بعد از برسی کامل به علتی بر نخورد،  مشه گفت تا حدودی طبیعی است.

آیا اگر کس دیگر گوش کند می تواند این صدا را بشنود؟
وزوزهائی است که  قابل سمع  هستند Tinnitus) (Objective، یعنی در شرایطی پزشک معاینه کننده یا اطرافیان ممکن است بشنوند. مثل: ارتباط غیر طبیعی بین ورید و شریانهای اطراف گوش، انقباض غیر طبیعی عضلات درون گوش و اطراف آن.موقع بلع غذا یا قورت دادن آب دهان خود فرد صدای تلق درون گوش را به شنود. این نوع وزوز گوش خوش خیم یعنی با امکانات امروز زود تشخیص داده می شود وخوب هم به درمان جواب می دهند.

اما یک نوع سوت گوش هست که فقط خود شخص درون گوش یا درون سر احساس می نماید پزشک معاینه کننده یا اطرافیان نمی توانند به شنوند.اصطلاحا احساسی یا Subjective Tinnitus می نامند.

متا”سفانه %۹۰ -۸۰ سوت گوش از این نوع است.  افرادی که از سوت گوش شکایت می کنند احساس خودشان را این طوری بین می کنند.صدای جریان گاز، صدای سوت تلویزیون بعد از قطع برنامه، صدای جیرجیرک ، صدای جنگلی از جیر جیرک ها. به گفته این افراد ، موقع روزکه کار می کنیم و سروصدای بیرون سبب می شه، صدای گوش زیاد احساس نکنیم ولی شبها ودر محیط های ساکت و خلوط آزاردهنده است.

چه عللی سبب پیدایش وزوزگوش می شود؟:  وزوزگوش یک علامت است به تنهائی مرض نیست

بیشترین علت آن آسیب انتهای اعصاب شنوائی د ر بخش حلزون یا تخریب پایگاه های اتصال سلول های شنوائی به انتهای اعصاب شنوائی است. در افراد مسن اعصاب شنوائی ضعیف می شود معمولا توام با احساس وزوز در گوش یا در سر است. وزوزگوش در زمینه خیلی از ناراحتی های جسمی و روحی نیز ممکن است پیدا شود .در بیماری های جسمی یا سیستمیک،  وزوزگوش جزئی از علائم بالینی است مثل : بیماری گواتر (گواترکم کاروگواترپر کار) ،افرادی که فشار خون دارند اغلب سوت سرنیز دارند. افرادی که سن بالا دارند معمولا تواین سن تصلب شریان های بدن واختلال گردش خون و خون رسانی،  سوت سر یا وزوز گوش دارند. بیماران دیابتیک، افرادی که آسم وآلرژی دارند بر اثر تاثیر گذاری روی شیپوراستاش و مایعات گوش داخلی ممکن است سبب اختلال شیپور استاش وتغییرفشار مایع گوش داخلی علائمی مثل گیجی ،سرگیجه و وزوز گوش نیز بشود. تصادف یا ضربه های جمجمه مخصوصا اگرضربه سبب شکستگی استخوان گوش وخون ریزی از گوش شود همیشه همراه با وزوز ماندگارگوش یا سوت سر خواهد شد. افرادی که در معرض انفجار ترقه یا تیراندازی و موج انفجارقرار می گیرند

بیماری های عصبی مثل MS یا بیماری های هم گروه آن،  بالا رفتن فشار مایع مغزی بهر علتی که باشد تومور های مغزی بندرت ممکن است اولین علامت آن سوت سر ویا وزوز گوش باشد.مصرف بیش از حد معمول مشروب،نمک،آجیل،ترشی، فلفل وادویه نیز سبب وزوز گوش می شوند.

از بیماری های گوش خازجی مثل:واکس یا جرم گوش خارجی، عفونت های قارچی و بدخیم گوش خارجی و بیماری های گوش میانی : پارگی پرده گوش ،عفونت های حاد یا مزمن گوش و عفونت های تخریبی استخوان گوش (کلستئاتوما) . شایعترین تومور گوش میانی ( گلوموس ژوگولاریس) وزوزضربانی هماهنگ با ضربان قلب و نبض در گوش مبتلا تولید می کند.، بیماری های حلزون گوش داخلی وعصب شنوائی که سبب وزوز گوش می شوند  مثل: اتواسکلروزیس (چسبندگی استخوانچه های شنوائی)که هم سبب کم شنوائی انتقالی وهم وزوز گوش می شود.بیماری منییر(Menier’s) یا افزایش فشار مایع حلزون  گوش داخلی با علت نامعلوم سبب : کم شنوائی عصبی + سرگیجه های حمله ای + وزوز گوش می شود.

داروهائی روی سلولهای موئینه حلزون و عصب شنوائی  اثر سمی دارند مثل : جنتامایسین استرپتومایسین و خیلی از داروهای دیگر نه تنها سبب آسیب شنوائی می شوند بلکه باعث وزوز ماندگار گوش می شوند.

دست آخر تومور عصب هشتم یا عصب شنوائی-تعادلی است اکثرااولین علامت آن وزوزگوش+ کم شنوائی پیشرونده+اخلال در فهم کلمات است. این توموردر کانال گوش داخلی روی عصب تعادلی-شنوائی رشد می کند بعد از بزرگ شدن حجم آن ، وارد داخل جمجمه نزدیک ساقه مغزوپل دماغی ومجاور اعصاب ۵،۶،۷،۸،۹،۱۰ ،۱۱  مغزی بطور آهسته رو به رشد قرار می گذارد.

بررسی بالینی و اهداف تشخیص: برای رد یا تایید اطلاعاتی است که در علل بروز وزوزگوش یا سوت سر ذکر شده است .بهترین وسیله راهنمائی وتشخیص شرح حال وتاریخچه پیدایش وزوزگوش است. چه زمانی برای اولین بار این صدارا احساس کرد؟ بنظر خود شخص چه عواملی سبب بروز این صدا شد؟ چه چیزهائی سبب تشدید وبد تر شدن صدای گوش می شود؟ آیا علائم همراه دارد؟ (مثل:اختلال شنوائی،گیجی وسرگیجه،اختلال عصبی، اختلال بینائی،اختلال حرکتی وتعادلی). آیا اطرافیان هم می توانند صدای گوش ایشان را بشنوند؟

بررسی بالینی شامل معاینه دقیق بالینی گوش،حلق وبینی، سروگردن و چشم،معاینه اعصاب دوازده گانه ،راههای حسی وحرکتی بدن دقت در مسائل روحی وروانی ،استرس وفشارعصبی ضروری است.

برحسب یافته های بالینی و نتیجه سنجش شنوائی بررسی های تخصص ی تر مثل تست عصب شنوائی(ABR test ) از امکانات تصویر برداری مثل: CTScan , MRI , MRA,MRV  بر حسب مورد استفاده می کنیم.  درمان وزوزگوش( maskers ، TRT ، درمان داروئی) درمان وزوزگوش بیشترعلتی است.اکثرا علتی یافت نمی شود. اگر بعد از بررسی های طولانی نتوانیم علتی برای آن پیدا کنیم برحسب مورد یکی از راه های درمان را انتخاب می کنیم.

آیا وزوز یا صدای گوش درمان هم دارد؟

بیشتر وقت ها هیچ درمانی نیار نیست. اما اگر پزشگ متخصص گوش ضمن برسی کامل به عللی برخورد کرد بهترین درمان آن است که هم پزشک و هم فرد شاکی سعی کنند علت عارضه را بر طرف کنند.

از نظر ما چون اگثر موارد علتی برای حضور آن پیدا نه می  کنیم لذا درمان کار آمدی ندارد.

پیشگیری بهتر از درمان است.

موارد زیر باید ها و نباید هایی است که رعایت آنها برای کاهش صدای گوش  ضروری است:

۱ – ازصداهای خیلی شدید دوری کنید: صدای انفجار ترقه یا تیر اندازی بدون پوشش گوش، یا افرادی که موزیک با هدفن با صدای بلند به مدت طولانی گوش می کنند.

۲ – در فواصل معین بهتر است از نظر فشار خون، گواتر، قند، چربی و تری گلیسرید چک کنید.

۳ – تا می توانید مصرف نمک را کم کنید زیرا نمک زیادی نظم جریان خون و فشار مایعات بدن رابهم می زند.

۴ – از مصرف مواد محرک از قبیل قهوه ، چائی، کولا ها، سیگار، قلیون، فلفل و ادویه، آجیل و تخمه پرهیزکنید.

۵ –  ورزش و پیاده روی برای بهبود گردش خون و تنظیم مایعات بدن ضروری است.

۶ – از افراط در کار و خستگی به ویژخستگی عصبی پرهیز کنید.

۷ – از وجود صدا مضطرب و نگران آسیب های عصبی یا شنوائی  نباشید و بعنوان مزاهم بی آزار حضور آن را به پذیرید.